دیفن باخیا (Dumb Cane) با نام علمی Diffenbachia amoena، یکی از گیاهان خانواده شیپوری بوده که زادگاه آن کشور آمریکای مرکزی و جنوبی است. این گیاه از گیاهان زیبای آپارتمانی به حساب آمده و گیاهی همیشه سبز است. نگهداری از گیاه دیفن باخیا بسیار راحت است و برای همین بسیاری از افراد در خانه به نگهداری از آن روی میآورند. با این که این گیاه جزو گیاهان زینتی و پرطرفدار است، اما عدهای معتقدند دیفن باخیا گیاهی سمی بوده و در نگهداری از آن باید احتیاط کرد. از آنجایی که این مسئله اهمیت زیادی دارد، در ادامه به بررسی این موضوع پرداخته و به این سوال که آیا گیاه دیفن باخیا واقعا سمی است پاسخ خواهیم داد.
آشنایی بیشتر با گیاه دیفن باخیا
دیفن باخیا از برگهای پهن و زیبایی برخوردار است و به واسطه برگهایش به محبوبیت زیادی رسیده است. برگهای این گیاه به شکل بیضی بزرگی هستند و اغلب به رنگ سبز تیره میباشند. در وسط این برگهای سبز رنگ، خطوطی به رنگ سفید و زرد به چشم میخورد که بر زیبایی گیاه افزودهاند. در صورتی که شرایط نگهداری از دیفن باخیا مناسب باشد، برگهای آن به طول 50 و عرض 25 متر و ارتفاع گیاه به 100 سانتیمتر نیز خواهد رسید.
در برخی از فصول بهار و تابستان دیفن باخیا از خود گلهای سفید رنگی شکوفا میکند. این گلها ماندگاری کمی دارند و خیلی زود از روی بدنه گیاه محو میشوند. از آنجایی که این گیاه همچون بسیاری از گیاهان دیگر از طریق برگهایش تنفس میکند، در صورت وجود گرد و غبار روی برگهایش قادر به نفس کشیدن نخواهد بود. برای همین بهتر است هر زمانی که روی برگهای دیفن باخیا گرد و غبار زیادی نشست، برای تمیز کردن آن اقدام شود. در غیر این صورت گیاه به مرور از بین خواهد رفت.
آیا دیفن باخیا گیاهی سمی است؟
شیره گیاه دیفن باخیا دارای بلورهای کلسیم اگزالات است. این بلورها که معروف به رافید یعنی کریستالهای دو سر سوزنی هستند، سمی بوده و در صورت خورده شدن فرد را دچار مسمومیت خواهند کرد. خورده شدن شیره سمی دیفن باخیا موجب متورم شدن مجاری تنفس و مسمومیت شده و برای کودکان و حیوانات خانگی بسیار خطرناک است. حتی گاهی گزارشهایی مبنی بر مرگ افراد بر اثر خوردن شیره گیاه دیفن باخیا بدست آمده که نشان از سمی و خطرناک بودن گیاه دارد.
برای همین باید همواره به این مسئله توجه داشته و از قرار دادن گیاه Dumb Cane در دسترس کودکان و حیوانات جلوگیری شود. البته در رابطه با سمی بودن دیفن باخیا گفتههای زیادی مطرح است که برخی از آنها منبع علمی ندارند. برای مثال برخی گفتهاند که در صورت برخورد دست با برگ گیاه و سپس مالیدن دست به چشم، فرد دچار کوری خواهد شد. در این رابطه هیچ منبع علمی وجود ندارد و نمیتوان آن را جزو خطرات گیاه در نظر گرفت. با این حال گیاه دیفن باخیا از نظر بصری به قدری زیبا بوده که بیشتر افراد ترجیح میدهند آن را در لیست گیاهان آپارتمانی خود داشته باشند.
علائم نشان دهنده مسمومیت توسط گیاه دیفن باخیا
بیشترین علائمی که نشانگر مسمومیت فرد توسط دیفن باخیا است، مربوط به دهان است. خوردن و جویدن برگ دیفن باخیا اغلب موجب یکی از علائم زیر خواهد شد:
- تورم و تاول در دهان یا روی زبان
- احساس سوزش در دهان یا گلو
- تهوع و استفراغ
- گرفتگی صدا
- مشکل در بلع و خوردن غذا
در صورتی هم که سم و شیره گیاه به چشم منتقل شود، باعث بروز علائم زیر خواهد شد:
- آسیب به قرنیه چشم
- چشم درد
علاوه بر این، ممکن است فرد دچار علائم پوستی و مشکلات دیگری شود. این مشکلات عبارتند از:
- قرمزی پوست
- سوزش و خارش پوست
- مشکل در تنفس
توجه داشته باشید که تمام موارد گفته شده تنها در صورتی در بدن فرد رخ میدهند که در حد زیادی مصرف شوند.
مسمومیت حیوانات با دیفن باخیا
از آنجایی که حیوانات خانگی بیشتر در معرض جویدن برگهای دیفن باخیا هستند، دچار مشکلات و عوارض بیشتری خواهند شد. به طوری که در این رابطه مرگ حیواناتی مانند سگ، گربه، خرگوش و پرندگان زیادی به دلیل خوردن برگ دیفن باخیا گزارش شده است. مسمومیت حیوانات با دیفن باخیا میتواند با این علائم خود را نشان دهد:
- بیقراری حیوان خانگی
- پنجه کشیدن روی صورت
- مشکل در خوردن غذا
- از دست دادن اشتها
- بیهوش شدن
هر زمانی که این علائم را در حیوان خانگی خود مشاهده کردید، سریعا با دامپزشک تماس گرفته و یا آن را به یک کلینیک مربوط به حیوانات خانگی ببرید.
درمان مسمومیت با دیفن باخیا
در صورتی که فرزندتان با دیفن باخیا مسموم شده است، در ابتدا دهان او را با یک پارچه سرد و مرطوب پاک کنید. همچنین میتوانید برای کاهش مسمومیت در او، مقداری شیر به او بخورانید. در صورتی هم که چشم فرد دچار مسمومیت با این گیاه شده است، چشمها را کاملا با آب خنک بشورید تا اثر سم و شیره گیاه از بین برود. بهتر است در این زمان فرد را نیز به یک درمانگاه ببرید تا داروهای مناسب برای او تجویز شود. رایجترین داروهای پزشکی برای مسمومیت با دیفن باخیا، آنتی هیستامین و مسکن هستند که بر اساس سن و بدن هر فرد برای او تجویز خواهد شد.
روشهای نگهداری از گیاه دیفن باخیا
پیش از آنکه به شرایط و نحوه صحیح نگهداری از گیاه دیفن باخیا بپردازیم، به این نکته توجه داشته باشید که گیاه را در جایی دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی خود قرار دهید. حتی بهتر است افرادی که در خانه دارای فرزندان زیر 5 سال هستند، در خرید گیاه دیفن باخیا دست نگه داشته و از گیاهان دیگری استفاده کنند. به دلیل سمی بودن دیفن باخیا و مشکلاتی که ممکن است برای کودکان به وجود آید، این مسئله بسیار حائز اهمیت میباشد.
-
توجه به نور گیاه دیفن باخیا
دیفن باخیا جزو گیاهانی است که به نور مستقیم و قرارگیری در زیر آفتاب، حساس است. برای همین باید آن را در مکانی قرار داد که در معرض تابش نور خورشید نباشد. در صورتی که این گیاه را در زیر نور آفتاب قرار دهید، دچار آسیب شده و از بین خواهد رفت. بهترین مکان برای قرارگیری دیفن باخیا، پشت پنجرههای جنوبی و غربی منزل است. در این مکان معمولا گیاه میتواند نور متوسط مورد نیاز خود را دریافت کرده و به رشد خوبی برسد. در صورتی که نور تابیده شده به گیاه کم باشد، شکل اصلی خود را از دست داده به صورت علفی در خواهد آمد.
-
توجه به آبیاری گیاه دیفن باخیا
از آنجایی که آبیاری گیاهان باید بر اساس دما و رطوبت هر محیط صورت گیرد، آبیاری دیفن باخیا نیز باید بر اساس شرایط محیطی انجام شود. بهتر است در فواصل بین آبیاری، اجازه دهید تا خاک گیاه کاملا خشک شده و سپس برای آبیاری مجدد آن اقدام کنید. این گیاه نسبت به آبیاری زیاد حساس است و در صورت خیس بودن خاک در طولانی مدت، دچار پوسیدگی ریشه میشود. برای آبیاری دیفن باخیا از آبهای بدون املاح استفاده کرده و ترجیحا آب را به دمای محیط برسانید.
-
میزان رطوبت مورد نیاز دیفن باخیا
گیاه دیفن باخیا به رطوبت معمولی نیاز دارد. برای تامین رطوبت گیاه میتوانید در زیرگلدانی آن جزیره بسازید تا رطوبت کافی وارد خاک گیاه شود. برای این کار باید تعدادی سنگ در زیرگلدانی گیاه قرار دهید و مقداری آب درون آن بریزید. علاوه بر این اگر در منزل دستگاه بخور سرد دارید، میتوانید از آن نیز برای تامین رطوبت گیاه استفاده کنید. استفاده از روش غبارپاشی به صورت یک بار در هفته نیز برای گیاه مناسب خواهد بود.
-
خاک مناسب گیاه دیفن باخیا
بهترین خاک برای گیاه دیفن باخیا، خاکهای قلیایی تا کمی اسیدی هستند. استفاده از ترکیب سه خاک معمولی یا باغچه، خاک رس و خاک برگ برای دیفن باخیا ایدهآل خواهد بود. بهتر است از کودهای حیوانی نیز برای گیاه استفاده کنید تا شرایط رشد گیاه فراهم شود. کود حیوانی باید به اندازهای باشد که باعث آسیب به گیاه نشود. دوران کوددهی و تغذیه این گیاه در فصل بهار شروع شده و تا اواسط پاییز ادامه خواهد داشت. در این دوران هر دو هفته یک بار باید مقداری کود را به صورت مایع به گیاه دهید.
-
دمای مناسب برای نگهداری از گیاه دیفن باخیا
بهترین دما برای گیاه دیفن باخیا بین 13 الی 18 درجه سانتیگراد است. در فصل زمستان مراقب گیاه باشید و آن را در محیطهای سرد قرار ندهید.
جمع بندی
گیاه دیفن باخیا (Diffenbachia amoena) جزو گیاهان آپارتمانی زیبایی است که در عین زیبایی، دارای معایبی نیز میباشد. این گیاه جزو گیاهان سمی بوده و جویدن برگهای آن باعث مسمومیت فرد میشود. در حقیقت درون برگهای این گیاه شیرهای وجود دارد که با وارد شدن به بدن فرد، او را دچار مشکلاتی خواهد کرد. علاوه بر انسانها، دیفن باخیا بر روی حیوانات نیز تاثیر گذاشته و باعث مسمومیت آنها نیز میشود.
از جمله علائم مسمومیت با دیفن باخیا میتوان به تاول و تورم در دهان، سوزش گلو، گرفتگی صدا، مشکل در خوردن غذا و کم اشتهایی اشاره کرد. در صورتی که هر زمانی احساس کردید کودک یا حیوان خانگیتان با گیاه دیفن باخیا مسموم شده است، سریعا او را به یک مرکز پزشکی منتقل کرده تا تحت مداوا قرار بگیرد.