کاکتوسها از جمله گیاهان دکوراتیوی هستند که بسیاری از افراد علاقمند به نگهداری از آنها میباشند. این گیاهان گونهها و انواع مختلفی دارند و هرکدامشان از شکل و ظاهر خاصی برخوردار هستند. نگهداری از کاکتوس کار سختی نیست و با توجه به چند نکته میتوان از کاکتوس برای مدت زیادی نگهداری کرد. با این حال گاهی اوقات افراد متوجه کوچک شدن کاکتوس و از بین رفتن تدریجی آن میشوند. دلایل زیادی وجود دارد که موجب این اتفاق میشود. در اینجا قرار است به بررسی دلایل کوچک شدن گیاه کاکتوس و علل از بین رفتن آن بپردازیم.
منظور از کوچک شدن کاکتوس چیست؟
پیش از این که به سراغ بررسی علل از بین رفتن کاکتوس برویم، بهتر است به مفهوم کوچک شدن کاکتوس بپردازیم. منظور از کوچک شدن کاکتوس این است که گیاه بنا به دلایلی، دیگر قادر به رشد و بلندتر شدن نیست. این شرایط به یکباره اتفاق نمیافتد و گیاه به مرور زمان دچار کوچک شدن میشود. برای همین هر زمانی که احساس کردید کاکتوستان از نظر طولی تغییری نکرده است، یعنی گیاه دچار آسیب و مشکلاتی شده است.
بررسی عوامل کوچک شدن کاکتوس و رشد کم آن
-
آبیاری نامناسب گیاه کاکتوس از دلایل عدم رشد گیاه
بسیاری از افراد تصور میکنند گیاه کاکتوس به آبیاری نیازی ندارد. با اینکه کاکتوس گیاه مقاومی است و آبیاری کمی نیاز دارد، اما نباید از آب دادن به آن به طور کامل غافل شد. برای همین بهتر است بسته به نوع و گونه کاکتوس و همچنین شرایط محیطی، یک برنامه منظم جهت آبیاری کاکتوس در نظر بگیرید. با آبیاری منظم، کاکتوس دچار حالات پژمردگی و پوسیدگی نشده و رشدش متوقف نخواهد شد. همانطور که میدانید حالات چروکیدگی و پژمردگی سبب کوچک شدن سایز کاکتوس میشود. بنابراین به آبیاری صحیح کاکتوس همواره توجه داشته باشید تا گیاه بتواند به رشد خود ادامه دهد.
بهترین زمان آبیاری کاکتوس چه موقع است؟
میزان و زمان آبیاری کاکتوس بستگی به اندازه کاکتوس، دمای محیط، میزان رطوبت محیط، اندازه گلدان و … دارد. برای همین با توجه به این عوامل هر فردی باید بهترین زمان آبیاری کاکتوس خود را تشخیص دهد. معمولا زمانی که خاک گلدان کاکتوس کاملا خشک شده باشد، زمان خوبی برای آبیاری گیاه است. حال اگر با یک برنامه آبیاری منظم همچنان شاهد کوچک شدن کاکتوس و پژمردگی آن بودید، بهتر است رویه آبیاری را تغییر دهید. معمولا کم رنگتر شدن، لاغر شدن کاکتوس و نرم شدن کاکتوس نشانه آبیاری نامناسب گیاه کاکتوس است. توجه داشته باشید در فصل تابستان به دلیل افزایش دما، باید توجه بیشتری نسبت به آبیاری کاکتوس داشته باشید.
-
آب و هوای نامطلوب از دلایل کوچک شدن گیاه کاکتوس
یکی دیگر از دلایلی که موجب کوچک شدن و مرگ کاکتوس میشود، قرارگیری گیاه در شرایط نامطلوب جوی است. شرایط آب و هوا بر روی رشد تمام گیاهان تاثیر دارند و گیاه کاکتوس نیز از این قاعده مستثنی نیست. برای همین باید سعی کنید تا کاکتوس را در جای درستی نگهداری کنید تا نور، رطوبت و دمای ایدهآل برای رشد آن فراهم شود. بهتر است از قرار دادن کاکتوس در نزدیکی لوازم گرمایشی یا سرمایشی خودداری کنید و آن را برای مدت طولانی در فضای باز نگهداری نکنید. بسیاری از افراد کاکتوس را در حیاط یا تراس خانه قرار میدهند و از آبیاری آن غافل میشوند. برای همین یک مکان مناسب برای کاکتوس فراهم کنید تا گیاه از نظر رشدی دچار مشکل نشود. در غیر این صورت گیاه دچار آسیبهای جدی شده و باید به دنبال راههای نجات کاکتوس خود باشید.
بهترین شرایط آب و هوایی برای کاکتوس چگونه است؟
یکی از نکات مهم نگهداری از کاکتوسها، توجه به دمای محیط و تغییرات دمایی در آن است. با اینکه کاکتوسها گیاهان مقاومی هستند، اما در برابر دماهای بسیار بالا و بسیار پایین آسیبپذیر میباشند. برای همین اگر آنها را برای چند روز در محیطی بیش از حد گرم و بیش از حد سرد قرار دهید، دچار آسیب خواهند شد. علاوه بر این، تغییرات دمایی بر روی این گیاهان تاثیر بدی میگذارد. برای مثال اگر کاکتوس را به یک باره از محیطی سرد به محیطی گرم منتقل کنید، کاکتوس دچار آسیب خواهد شد. در نتیجه اگر مجبور به جابجایی محل نگهداری از کاکتوس شدید، این کار را تدریجا انجام دهید تا گیاه از نظر تغییرات دمایی به مشکلی برنخورد. به طور کلی شرایط دمایی کاکتوس به طور تقریبی معادل زیر است:
بالاترین دمای قابل تحمل کاکتوس= 40 درجه سانتیگراد
بالاترین دمای مطلوب برای رشد= 30 الی 35 درجه سانتیگراد
بهترین دمای پایین در زمستان= 5 الی 10 درجه سانتیگراد
پایینترین دمای قابل تحمل کاکتوس= -5 درجه سانتیگراد
-
نور کم یا زیاد از علل کوچک شدن گیاه کاکتوس
یکی دیگر از دلایل کوچک شدن و آب رفتن کاکتوس، نور نامناسب آن است. کاکتوسها به نور زیادی نیاز دارند و در صورتی که نور کافی دریافت نکنند، از حالت طبیعی خارج شده و به تدریج از بین خواهند رفت. برای همین باید آنها را در مکانی قرار داد که از نور نسبتا زیادی برخوردار باشد. البته توجه داشته باشید کاکتوسهایی که در گلخانه پرورش مییابند، تحمل آفتاب مستقیم را ندارند. بنابراین در فصول گرم نباید آنها را در زیر نور مستقیم خورشید قرار داد. نور زیاد مستقیم، در دراز مدت سبب آفتاب سوختگی گیاه و مرگ آن خواهد شد.
-
آفات گیاهی و بیماریهای قارچی یکی دیگر از دلایل از بین رفتن کاکتوس
بسیاری از افراد که از گیاهان آپارتمانی نگهداری میکنند، گاهی اوقات با آفات و بیماریهای قارچی گیاه مواجه میشوند. آفات و قارچها برای سلامتی گیاهان مضر بوده و سبب آسیب جدی به آنها خواهد شد. برای همین هر زمانی که بر روی ساقه یا برگ گیاهتان حشرههای ریز مشاهده کردید، یعنی گیاه دچار آفات شده است. آفات گیاهی از مواد غذایی و آب کاکتوس تغذیه میکنند و سبب جلوگیری از رشد کاکتوس و کوچک ماندن آن میشوند. بنابراین با مشاهده آفات و یا بیماری قارچی، باید خیلی زود درصدد رفع آنها باشید. در غیر این صورت باید خیلی زود شاهد مرگ کاکتوس و از بین رفتن آن باشید. برای از بین بردن آفات کاکتوس میتوانید از سمهای مخصوص موجود در بازار استفاده کنید.
آیا خاک نامناسب بر روی کوچک ماندن کاکتوس تاثیر دارد؟
در صورتی که آبیاری کاکتوس به موقع انجام شده، نور گیاه کافی باشد و خبری از آفات گیاهی نباشد، احتمالا خاکی که برای گیاه کاکتوس استفاده کردید نامناسب است. خاکی که برای گیاه کاکتوس در نظر میگیرید، نباید از مقدار شن و ماسه زیادی برخوردار باشد؛ زیرا این نوع از خاکها باعث میشوند هنگام آبیاری بخش زیادی از آب از خاک خارج شود و گیاه رطوبت کافی نداشته باشد. برای همین بهتر است در صورتی که شرایط تعویض خاک را دارید، خاک گیاه را تعویض نمایید. در غیر این صورت میتوانید مقدار آبیاری آن را افزایش دهید. توجه داشته باشید خاک خیلی سنگین نیز برای کاکتوس مناسب نیست و مانع از رسیدن آب و هوا به تمام بخشهای ریشه گیاه میشود.
علت خشک شدن کاکتوس از پایین چیست؟
گاهی اوقات کاکتوسها از پایین شروع به خشک شدن میکنند و حالت پژمرده و چروکیدهای به خود میگیرند. در این زمان باید با مراقبتهای فوری، کاکتوس در حال مرگ را نجات داد. در اینجا به چند مورد از نکات و مراقبتهای لازم جهت احیای کاکتوس پژمرده میپردازیم:
- در صورتی که بخشی از کاکتوس دچار پژمردگی یا باریک شدگی شده باشد، احتمالا به آبیاری بیشتری نیاز دارد. با بررسی خاک گیاه به میزان رطوبت آن پی ببرید و در صورت نیاز برای آبیاری آن اقدام کنید.
- در صورتی که خاک کاکتوس رطوبت کافی داشت و ساقههای باریک آن طراوت و شادابی خود را از دست داده بودند، یعنی نور کاکتوس کافی نبوده است. در این زمان باید گیاه کاکتوس را به مکان دیگری چون پشت پنجره انتقال دهید تا نور کافی به آن برسد.
- اگر بخشهای قهوهای رنگی بر روی بدنه کاکتوس مشاهده کردید، احتمالا گیاه دچار قارچزدگی شده است. در این زمان باید این بخشها را قطع کرد تا به سایر بخشهای گیاه آسیبی وارد نشود.
- اگر کاکتوس در مکانی با نور زیاد قرار داشته باشد و رنگش به زرد یا قهوهای تغییر پیدا کرده باشد، یعنی نور آفتاب بسیار زیاد است. در این زمان باید محل کاکتوس عوض شود و در مکانی با نور ملایم قرار بگیرد.
- حشراتی مانند عنکبوت قرمز و شپشک آردآلو از حشراتی هستند که باعث آسیب رسیدن به کاکتوس میشوند. این حشرات بسیار ریز هستند و معمولا بر روی ساقه گیاه ظاهر میشوند. در صورتی که این حشرات را بر روی بدنه کاکتوس مشاهده کردید، بهتر است برای رفع و از بین بردن آنها اقدام کنید. با استفاده از یک پنبه آغشته شده به الکل میتوانید این حشرات را از بین ببرید.
جمع بندی
گیاه کاکتوس از گیاهان زینتی و مقاوم بوده و شرایط نگهداری نسبتا آسانی دارد. با اینکه این گیاه جزو گیاهان بسیار مقاوم به حساب میآید، اما باید به شرایط رشد و نگهداری آنها توجه شود. در غیر این صورت گیاه دچار آسیب شده و با مشکلاتی چون کوچک شدن و پلاسیدگی مواجه میشود. همانطور که ملاحظه کردید در این مطلب به طور کامل به بررسی دلایل کوچک شدن کاکتوس (Reasons for shrinking cactus) و از بین رفتن آنها پرداختیم. از جمله عواملی که سبب کوچک شدن کاکتوس میشوند، میتوان به آبیاری کم یا زیاد، نور نامناسب، خاک نامرغوب و وجود آفات و بیماریهای قارچی اشاره کرد.